سرمایه دانش شخصی

نویسنده: احسان شعاریان
نقل از : پایگاه مقالات علمی مدیریت

حتماً آن حکایت معروف را شنیده‌اید که یادگیری صید ماهی، از گرفتن خود ماهی پرفایده‌تر است. این حکایت قدیمی نشان‌گر این موضوع است که سرمایه دانشی از سرمایه مادی ارزشمندتر است. این برتری از دیرباز همواره مورد توجه متفکرین و اهل خرد بوده است تا اینکه عصر اقتصاد دانش محور فرا رسید و اهمیت این سرمایه بیش از پیش نمایان شد. امروزه در سراسر جهان، سازمان‌هایی را می‌بینیم که با تکیه بر دانش کارکنان خود ثروت آفرینی می‌کنند و آنچه که بقای آنها را در فضای رقابتی حفظ می‌کند، باز همان دانش و تخصص آنهاست.

همانطور که موضوع سرمایه‌های دانشی برای "سازمان‌ها" مطرح است، در مورد "اشخاص" نیز چنین سرمایه‌هایی تعریف شده‌اند. معمولاً افراد هر از گاهی سرمایه‌های مالی و مشهود خود را بررسی می‌کنند و نسبت به قیمت روز، آنها را ارزش گذاری می‌نمایند. مثلاً با افزایش قیمت زمین، طلا، سهام و موارد اینچنینی با حساب سرانگشتی به محاسبه ارزش آنچه به عنوان دارایی مشهود در اختیار دارند پرداخته و حتی ممکن است نسبت به تبدیل به احسن کردن آنها نیز فکرهایی بکنند. اما آیا ما در خصوص سرمایه‌های نامشهود و غیرمالی خود نیز چنین تفکری داریم؟ قبل از اینکه به این سئوال فکر کنید، بهتر است سئوال دیگری مطرح کنیم، آیا شما به عنوان یک کارشناس، بازرگان، فروشنده، مدیر و ... سرمایه‌های نامشهود خود را می‌شناسید؟ به راستی مصادیق سرمایه نامشهود در مورد افراد (نه سازمان!) چیست؟ در این مقاله قصد داریم تا به معرفی برخی از مصادیق سرمایه‌های نامشهود شخصی بپردازیم.

ایده‌ها
 ایده‌های شما، سرمایه‌های نامشهودی است که به طور بالقوه دارای ارزش زیادی است، اما تا وقتی که به فعلیت تبدیل نشود و به اندازه کافی پخته نگردد فایده چندانی برای شما نخواهند داشت. موفق‌ترین سازمان‌ها در سراسر دنیا که صاحب درآمدهای میلیون دلاری هستند با یک ایده شکل گرفته‌اند! بی شک، اکتساب، ثبت و تفکر در خصوص ایده‌ها برای شما نیز مفید خواهد بود. اکثر ما افرادی را از نزدیک می‌شناسیم که با یک ایده خلاقانه در کسب و کار، صاحب درآمد قابل توجهی شده‌اند. همچنین افراد زیادی را نیز دیده‌ایم که دارای ایده‌های بسیاری در زمینه ایجاد یک کسب و کار جدید و یا بهبود روش انجام کارها هستند، اما معمولاً ایده‌های این افراد جامه عمل نمی‌پوشد و منجر به خلق ارزش نمی‌گردد! ادیسون در این رابطه جمله معروفی دارد که گفته است: "نبوغ؛ یک درصد الهام و نود و نه درصد تلاش است"

شبکه ارتباطی
مصداق دیگر سرمایه نامشهود شخصی، شبکه ارتباطی شماست. شما افراد بسیاری را می‌شناسید و می‌دانید که هر یک از این افراد در چه زمینه‌ای تخصص دارند. دانستن این موضوع به شما کمک می‌کند تا در صورت بروز مسئله یا مشکلی در هر زمینه با افراد خاص تماس بگیرید و از مشورت آنها بهره‌مند شوید. این کار ممکن است منجر به پیشگیری از بروز خطا یا دوباره‌کاری در فعالیت‌های شما گردد و در زمان و هزینه‌هایتان نیز صرفه‌جویی نماید. طبیعتاً کسی که چنین شبکه ارتباطی را ندارند، مجبور به پرداخت هزینه و صرف زمان بیشتری خواهد بود. شبکه‌های ارتباطی از زوایای دیگر نیز برای شما سرمایه نامشهود تلقی می‌شوند. مثلاَ همین که افراد بسیاری هستند که شما را می‌شناسند و می‌دانند که شما مشغول به چه فعالیتی هستید و دارای چه تخصص‌هایی هستید نیز ممکن است برای شما ارزش آفرین باشد.

تجربیات
 اگر چه از یک منظر تجربیات ما؛ مجموعه اشتباهات ماست ولی نمی‌توان ارزش این اشتباهات را نادیده گرفت. اصولاً افراد در مسیر پر پیچ و خم زندگی، در دست و پنجه نرم کردن با مشکلات و یا روبرو شدن با شریط گوناگون، یا با موفقیت از آنها عبور می‌کنند و یا چیزی یاد می‌گیرند! تأمل در نتیجه کارها و تصمیم‌های ما، سبب یادگیری و کشف اصولی می‌شود که این ادراک بسیار گران بهاست! ممکن است داستان یکی از مدیران موفق و معروف جهان را شنیده باشید که پس از درخواست استعفاء یکی از کارکنان خود به علت ارتکاب اشتباه بزرگی که سازمان را متحمل هزینه گزافی کرده بود، با تعجب از او پرسید که "کجا می‌خواهی بروی؟ من چند میلیون دلار هزینه کرده‌ام تا شما در اثر این اشتباه، چیزی یاد بگیری! حال می‌خواهی بروی و من مجبور شوم این هزینه را دوباره صرف فرد دیگری کنم؟" آنچه که سبب می‌شود تا یک فرد با تجربه بهتر از فردی کم تجربه، فعالیتی را انجام دهد، متاع ارزشمندی است، که به سادگی بدست نمی‌آید.

آنچه بلد هستید
آیا شما می‌توانید انگلیسی صحبت کنید؟ آیا می‌توانید یک قرارداد تنظیم کنید؟ آیا می‌توانید یک وب‌سایت طراحی کنید؟ آیا توانایی مدیریت یک پروژه را دارید؟ آیا می‌توانید یک مشتری را قانع کنید که کدام محصول برای او مناسب‌تر است؟ آیا می‌توانید یک خانه را دکور کنید؟ آیا می‌توانید یک سوپ خوشمزه درست کنید؟ آیا می‌توانید عکس‌های خوبی بگیرید؟ آیا می‌توانید رانندگی کنید!؟ هر آنچه که شما بلد هستند، هر چقدر هم که ساده به نظر برسد، مصداقی از سرمایه نامشهود شماست و برای کسب آن حتماً زحمت کشیده‌اید! ایجاد همسویی و ارتباط بین آنچه که بلد هستید، می‌تواند شما را به یک انسان منحصر به فرد تبدیل کند که قادر است کارهایی را انجام دهد که از عهده هر کس دیگری خارج است! چرا که تنها شما هستید که هم می‌تواند یک قرارداد تنظیم کند، هم مدیریت پروژه بلد است و هم عکسهای خوبی می‌گیرد! مجموعه آنچه که در کنار یکدیگر بلد هستید قابلیت‌هایی را در شما ایجاد می‌کند که به کمک آن‌ها قادر خواهید بود کارهایی را انجام دهید که احتمالاً افراد بسیاری نمی‌توانند!

اطلاعاتی که در اختیار دارید
تا به حال به این فکر کرده‌اید که اطلاعات پراکنده‌ای که در کامپیوتر شخصی شما وجود دارد و یا حتی مستنداتی که در کشوی میزتان و یا قفسه کتابخانه خود دارید ممکن است دارای ارزش بسیاری باشد؟ البته حتماً می‌دانید که آنها به خودی خود، ارزش خاصی ندارند، این شما هستید که می‌توانید از آنها ارزش بسیاری خلق کنید! برای درک این موضوع از استعاره‌ای استفاده می‌کنم. در برخی نقاط جهان، معمولاً جریان باد وجود دارد. این جریان می‌تواند ارزش بسیاری خلق کند، به این شرط که در مسیر آن نیروگاه بادی ساخته شود. تا وقتی که هیچ توربین بادی در مسیر این باد وجود نداشته باشد، ارزشی نیز خلق نخواهد شد. اطلاعات نیز همچون بادی است که می‌تواند برای شما ارزش بیافریند، در صورتی که بدانید با آن، چه می‌خواهید بکنید. همانطور که هر چه جریان‌های باد همسوتر باشد، نیروی بیشتری در توربین ایجاد خواهد شد، اطلاعاتی که در اختیار دارید نیز هر چه سازماندهی شده‌تر باشد، امکان ایجاد ارزش از آن‌ها بیشتر خواهد بود.

اگر کتابی دارید که در آن تکنیک‌های فروش را آموزش داده است و یا جزوه‌ای دارید که در آن تکنیک‌هایی در خصوص کار با نرم‌افزار اکسل را شرح می‌دهد و یا فیلمی که در آن به آموزش مهارت‌های ارتباطی پرداخته شده است، شما را قادر می‌کند تا به کمک این اطلاعات ارزش خلق کنید! هر چند مجدداً یادآوری می‌کنم که داشتن این اطلاعات به خودی خود ارزش خاصی برای شما ایجاد نخواهد کرد.
در این مقاله بیشتر از منظر اطلاعات و دانش به سرمایه‌های نامشهود شخصی پرداخته شد. لازم به توضیح است که موارد بسیاری به عنوان سرمایه نامشهود شخصی می‌تواند مطرح باشد. به عنوان مثال حسن خلق، پایبندی به ارزش‌های اجتماعی، شهرت خانوادگی و حتی آرزوهایتان نیز ممکن است جزء سرمایه نامشهود شما به حساب بیایند.

نویسنده: احسان شعاریان
نقل از : پایگاه مقالات علمی مدیریت